7/24 Randevu ve sorularınız için arayabilirsiniz : 0 (232) 000 0 000

AĞRI ADET AĞRISI TEDAVİSİ

AĞRILI ADET GÖRME (ADET SANCISI) (DİSMENORE)
Dismenore karın ve kasıkta menstrual kanama başlamadan önce ve kanama sırasında görülen ağrılardır. İki türü tanımlanmıştır.
– Primer dismenore: Adet görmeye başladıktan hemen sonraki yıllarda genç yaşta başlar. Altta yatan bir pelvik patoloji yoktur. Menstrüasyon sonrasında endometriumda prostaglandin yapımının artması nedeniyle geeçekleşir. Ağrı genellikle adet kanaması ile beraber başlar ve 2-3 gün sürer. Bulantı, kusma gibi şikayetler eşlik edebilir.
– Sekonder dismenore: Burada altta yatan bir pelvik patoloji vardır. Altta yatan sebep endometriozis (en sık), adenomyozis, ria, myom, endometrial polip olabilir.

Adet ağrısı (sancısı) rahmin kasılmalarına bağlı gelişir. Rahim adet sırasında kanamayı azaltmak için ve içerisinde bulunan kanları dışarıya atabilmek için kasılır. Özellikle doğum yapmamışlarda rahim ağzı fazla açık olmadığı için adet kanı daha zor boşalır ve adet ağrıları daha çok olur.

Sebepleri:
– Endometriozis
– Myomlar
– Adenomyozis
– Pelvik inflamatuvar hastalık (PID)
– Karındaki yapışıklıklar
– Spiral
– Premenstrual sendrom
– Yumurtalık kistleri
– Serviks (rahim ağzı) girişinin kürtaj enfeksiyon gibi nedenlere bağlı olarak daralmış olması
– Uterus polipleri
– Rahim içi yapışıklıklar
– İmperfore hymen (kızlık zarının adet görmeyecek şekilde kapalı olması)
– Çift uterus veya uterusda septum bulunması

Tanı:
Ağrılı adet görme (dismenore) sebebini araştırmak için öncelikle muayene ve ultrasonografi yapılır. Özellikle sekonder dismenorede ve tedaviye cevap vermeyen çok şiddetli olgularda endometriozis gibi hastalıkların araştırılması için laparoksopi yapılması gerekebilir.

Tedavi:
Tedavide ağrı kesini (non-steroid antienflamatuar) ilaçlar sıklıkla kullanılır. Bu ağrı kesicilerin ağrının başlayacağı tahmine dilen günden bir gün önce almaya başlanması çok daha etkili olacaktır, ağrı bitene kadar kullanılır. Daha nadiren doğum kontrol hapları (oral kontraseptifler) kullanılır. Ağrı kesiciler adet kanamasını azaltabilir ancak bu azalmanın hiçbir zararı yoktur.
Orta dereceli bölgesel sıcak uygulama iyi gelebilir. Bunun için sıcak banyo ya da ayaklara sıcak uygulama (sıcak bir havlu, termofor) önerilir.
Eğer kişide adet kanamasından önce baş ağrısı, karında şişlik,…vb problemler oluyorsa adetten bir hafta önce tuz kısıtlanmasına gidilebilir.
Düzenli uyku faydalı olabilir.
Masajda ağrıyı azaltmada etkili bir yöntemdir.
Egzersiz faydalı olabilir.
Doğum yaptıktan sonra (özellikle normal doğumdan sonra) adet ağrıları genellikle azalır. Doğumdan sonr rahim ağzının genişlemesi adet kanının daha rahat dışarıya atılmasını sağlar.
Altta yatan bir patoloji varsa dismenoreye yol açan hastalıklar gerekli tıbbi ve cerrahi tedavi ile düzeltilir.

 

ADET AĞRISININ NEDENLERİ
Adet ağrısının (sancısının) şiddetli olması yani dismenore öncelikle primer dismenore ve sekonder dismenore olmak üzere ikiye ayrılır. Primer dismenore adetin ilk başladığı yıllarda başlayan sürekli adet sancısı olmasıdır. Sekonder dismenore ise önceden yokken genellikle 25-35 yaşları arasında sonradan bir nedene bağlı olarak gelişen dismenoredir.

Primer dismenorede sebep olarak herhangi bir patoloji veya hastalık yoktur. Burada ağrı tamamen doğal mekanizmalarla oluşmaktadır. Ağrıya sebep olan yumurtlama sonrası prostaglandin (PGF2α) denilem maddelerin salgılanması ve kanama zamanında rahmin kasılmalarıdır. Rahim içerisinde bulunan kanları atmak için kasılır bu da ağrıya neden olur. Doğum yapmayan genç kızlarda rahim ağzı dar olduğu için kanların boşalması zor olacaktır bu da daha fazla ağrıya neden olacaktır, doğumdan sonra ve genellikle 25 yaşlarında bu ağrılar hafifler.

Sekonder dismenore ise genellikle 25-35 yaşlarında sonradan bir sebebe bağlı oalrak gelişir. Burada sebep endometriozis, adenomyozis, myom, yumurtalık kisti, spiral, rahim içerisinde polip, enfeksiyonlar, PID, daha önce yapılan ameliyatlara bağlı karında yapışıklıklar, rahiç içerisnde perde (septum) bulunması gibi çok çeşitli olabilir. Rahim içerisinde perde olması (septum) ve rahim ağzının bazi ameliyatlar veya enfeksiyonlara bağlı zamanla daralması gibi durumlarda adet kanının dışarı atılması zorlaşır ve bu da ağrıya neden olur.

Ayrıca dismenorede neden adetle ilgisiz karın içerisinde veya pelviste bulunan başka bir patoloji olabilir hasta bunu sadece adet döneminde oluyormuş gibi tarif edebilir, bu ayrımın dikkatli yapılması gerekir.

 

 

ADET AĞRISINDA İLAÇ VE DİĞER TIBBİ TEDAVİLER

Şiddetli adet ağrıları (dismenore) adet görülen ilk yıllardan itibaren sürekli her ay yaşanan bir sorun olabileceği gibi kimileri için de önceleri yokken ilerleyen yıllarda birden başlayan bir sorun olabilir. her iki durumda da hastanın kendi kendine ağrısını hafifletmek için alabileceği bazı önlemler ve tıbbi olarak uygulanan bazı tedavi yöntemleri mevcuttur. Adet sancısı ağrı kesicilerle geçiştirilmesi gereken bir durum değildir, ciddi ve sürekli olan adet sancıları mutlaka altta yatan bir patolojinin varlığı açısından değerlendirilmelidir ve varsa sebebe yönelik tedavisi uygulanmalıdır.

İlaç tedavisi:
Adet ağrıları için uygulanan ilaç tedavilerinin başında non-steroid antienflamatuar gruptan ağrı kesici ilaçlar gelir , özellikle naproksen sodyum ve ketopreofen içerenler tercih edilir. adet ağrılarına neden olan prostaglandinlerin üretimini azalttıkları için faydalı olurlar. Bu tür ağrı kesivi ilaçların adet sancıları başlamadan bir-iki gün önce alınması ve adet döneminde almaya devam edilmesi daha faydalı olacaktır. Hastalar genellikle adetin ve ağrının başlayacağı günü tahmin edebilir ve bir gün önceden ağrı kesici içmeye başlayabilirler. Bu ilaçları kullanırken mide ülseri olanların dikakt etmeleri gerekir, mide eüzerinde yan etkileri olabilir. Ağrı kesci ilaçlar hasyanın adet kanamasını azaltabilir ancak bunun bir zararı yoktur. Adet kanamasının ağrı kesicilerle azalmasının halk arasında sanılanın aksine hiçbir sakıncası yoktur.

Ağrı kesici ilaçların yeterli durumlarda daha az uygulanan ilaç tedavisi de doğum kontrol hapları ile uygulanan tedavidir. Doğum kontrol hapları (oral kontraseptifler) yumurtlamayı (ovulasyonu) engellerler. Adet ağrılarının oluşmasında yumurtlama olması da bir faktördür. Bu sayede doğum kontrol hapları adet ağrılarını azaltabilir. Tabi bu tedavi seçeneği ancak çocuk istemi olmayan hastalarda uygulanabilir.

İlaç dışında uygulanan tedavi uygulamaları:
Özellikle orta yaşlarda sonradan gelişen adet ağrılarında laparoskopi veya diğer tanısal yöntemlerle sebep olan endometriozis, myom, , polip, yumurtalık kisti benzeri bir patoloji saptanmış ise buna yönelik ameliyat tedavisi uygulanabilir. Ağrıya neden olan hastanın spiral kullanması ise spiral çekilebilir.
Bunun dışıdna günümüzde pek uygulanmayan eski yıllarda denenmiş olan uterosakral sinir transeksiyonu (rahme giden sinirlerin ameliyatla kesilmesi) gibi yöntemler vardır. Çok şiddetli ve hiçbit tedaviye yanıt vermeyen ısrarlı ağrılarda rahim ve yumurtalıkların ameliyatla alınması son çare olsa da pratikte pek gerekmemektedir.

Ayrıca genç kızlarda görülen adet ağrılarının adetin ne olduğu konusunda bilgisi az olan ve bu bilgisizlilkten dolayı korku ve endişe yaşayan kızlarda daha çok görüldüğü saptanmıştır. Bu hastalar adet konusunda aileleri tarafından bilgilendirilmemişlerdir hatta yanlış olarak adet kanamasının pis, kirli olduğuna inanmışlardır. Bu hastaların adet mekanizmaları ve adet kanamasının ne olduğu konusunda bilgilendirilmeleri de rahatlamalarını ve ağrılarının azalmasını sağlayacaktır.

 

ADET AĞRISINA NELER İYİ GELİR? NASIL GEÇER?

Adet ağrısından (sancısından) şikayetci olan hastaların ağrılarını azaltmak için ilaç tedavisi dışında yapabilecekleri bazı önlemler vardır. Tabi ağrı kesicilerle ve bu önlemlerle geçmeyen adet ağrılarının mutlaka doktor tarafından değerlendirilmesi sebebinin netleştirilerek ona göre tıbbi tedavi verilmesi gerekir.

Şiddetli adet ağrılarını hafifletmek için neler iyi gelir?
– Kasık völgesine ve bel gölgesine sıcak havlu veya termofor uygulanması ağrıları kesebilir
-Sıcak banyo ağrılara iyi gelir
– Kasık ve bel bölgesine masaj yapılması iyi gelebilir
– Düzenli uykuya dikkat edilmesi faydalı olabilir
– Sigaradan, yağlı yiyecekler ve fazla kahve tüketiminden kaçınmak iyi gelebilir
– Düzenli egzerzi ve spor ağrıları hafifletebilir

 

ADET AĞRISININ NEDENLERİ
Adet ağrısının (sancısının) şiddetli olması yani dismenore öncelikle primer dismenore ve sekonder dismenore olmak üzere ikiye ayrılır. Primer dismenore adetin ilk başladığı yıllarda başlayan sürekli adet sancısı olmasıdır. Sekonder dismenore ise önceden yokken genellikle 25-35 yaşları arasında sonradan bir nedene bağlı olarak gelişen dismenoredir.

Primer dismenorede sebep olarak herhangi bir patoloji veya hastalık yoktur. Burada ağrı tamamen doğal mekanizmalarla oluşmaktadır. Ağrıya sebep olan yumurtlama sonrası prostaglandin (PGF2α) denilem maddelerin salgılanması ve kanama zamanında rahmin kasılmalarıdır. Rahim içerisinde bulunan kanları atmak için kasılır bu da ağrıya neden olur. Doğum yapmayan genç kızlarda rahim ağzı dar olduğu için kanların boşalması zor olacaktır bu da daha fazla ağrıya neden olacaktır, doğumdan sonra ve genellikle 25 yaşlarında bu ağrılar hafifler.

Sekonder dismenore ise genellikle 25-35 yaşlarında sonradan bir sebebe bağlı oalrak gelişir. Burada sebep endometriozis, adenomyozis, myom, yumurtalık kisti, spiral, rahim içerisinde polip, enfeksiyonlar, PID, daha önce yapılan ameliyatlara bağlı karında yapışıklıklar, rahiç içerisnde perde (septum) bulunması gibi çok çeşitli olabilir. Rahim içerisinde perde olması (septum) ve rahim ağzının bazi ameliyatlar veya enfeksiyonlara bağlı zamanla daralması gibi durumlarda adet kanının dışarı atılması zorlaşır ve bu da ağrıya neden olur.

Ayrıca dismenorede neden adetle ilgisiz karın içerisinde veya pelviste bulunan başka bir patoloji olabilir hasta bunu sadece adet döneminde oluyormuş gibi tarif edebilir, bu ayrımın dikkatli yapılması gerekir.