7/24 Randevu ve sorularınız için arayabilirsiniz : 0 (232) 000 0 000

AFYONKARAHİSAR GEBELİKTE ŞEKER YÜKLEME TESTİ

Şeker hastalığı kandaki yüksek şeker seviyeleriyle karakterize olmuş olan bir rahatsızlıktır. Kadınların bir bölümünde gebelikten önce diyabet olabilir. Bazı kadınlar ise gebelikten sonra gestasyonel diyabet olarak tanımlanan gebelik şekerine maruz kalabilir. Anne adayında daha önceden şeker hastalığı olması halinde, bu süreçte kan şekeri seviyelerini kontrol etmek daha güç olabilir. Bu süreçte alınan insülin oranının yeniden belirlenmesi gerekebilir.

Gebelik şekeri nedir?

Anne adayında gebelik öncesinde şeker hastalığı olmamasına rağmen, gebelik döneminde kanda glikoz yani şeker seviyesinde yükselme olabilir. Bu anne adayındaki gebelik şekerini işaret edecek bir gelişmedir. Gebelik döneminde 24 ve 28 haftalarda yapılan şeker su testi olarak ta bilinen, şeker yükleme testiyle yapılacak taramalarda bu sorun belirlenebilir.

Gebelik şekeri nasıl belirlenir?

Anne adaylarına şeker yükleme testi 24 ve 28 haftalar arasında uygulanmalıdır. Yapılan test sırasında anne adayına önce 50 gr glikoz içirilir. Bir saat sonra kanda glikoz seviyesi kontrol edilir. Bu oranın tespiti sırasında glikoz seviyesi 140 mg/dl altında olduğunda anne adayında gebelik şekeri olmadığı belirlenir. Fakat kandaki glikozun bu değerin üstünde çıkması halinde 3 saatlik 100 gr glikozla testin yeniden yapılması gerekir. 3 saat sürecek yüklemenin ardından, anne adayının gebelik şekeri olup olmadığı kesin olarak belirlenir. Anne adayına yapılacak şeker yükleme testi sonrasında aşırı fiziksel aktivitenin yapılmaması ve bu süreçte herhangi bir şey yenmemesi gerekir. Bunlar şeker yükleme testinin doğru sonuç vermesi açısından önemlidir.

Gebelik şekerinin anne adayı ve bebek açısından riskleri nelerdir?

Şeker hastalığının gebelikten önce var olması ya da gebelik döneminde ortaya çıkması, anne adayı ve bebek için bazı risklerin oluşmasını sağlar. Şeker hastalığı olan gebelerde bu süreçte kan şekeri seviyelerinin ne kadar düzenli olması sağlanırsa, diyabet yüzünden oluşacak riskler azaltılır. Gebelik döneminde oluşan şeker hastalığının riskleri, gebelikten önce olan şeker hastalığına göre daha az risk içerir. Ancak bunun gebelerde mutlaka şeker yükleme testiyle belirlenmesi ve tedavi edilmesi gerekir. Aksi halde anne adaylarında gebelik zehirlenmesi, yüksek tansiyon, erken doğum, düşük gibi sorunlar şeker hastası olmayan gebelere göre daha yüksek olur. Gebelikten önce şeker hastası olan kadınların bebeklerinde bazı anomaliler olabilir. Fakat gebelikte başlayan şeker hastalığı böyle bir soruna neden olmaz. Fakat her iki şeker hastalığında bebeğin fazla kilolu doğması yani makrozomik bebek gelişimi söz konusu olabilir. Bu durumda anne adaylarına sezaryen ile doğum yapılacağından, buna bağlı olarak bazı riskler yaşanabilir. Anne adaylarında gebelik döneminde kan şekeri seviyeleri kontrol altına alındığında, oluşabilecek risklerde buna orantılı olarak azalacaktır. Bu yüzden anne adaylarında HbA1C ve glikoz seviyelerinin takibi son derece önemlidir.

Şeker hastalığı görülen anne adayında bebekte olabilecek riskler nelerdir?

Doğum sonrasında akciğerlerin fazla gelişmemesi yüzünden bebekte solunum sıkıntısı yaşanabilir.
Bebeğin makrozomik yani iri olması
Bebeğin olması gerekenden küçük olması
Doğumdan sonra bebekte hipoglisemi yani kan şekerinin düşmesi, hipokalsemi, polisitemi, hiperbiluribinemi yani sarılık görülme riskleri
İleri aşamada kalp hastalıklarının oluşması
Böbrek anomalileri olması
Beyin ve santral sinir sistemine olan anomaliler
Kulak anomalileri
Sindirim sisteminde oluşacak anomaliler
Gebelikte şeker hastalığı belirtileri nelerdir?

Anne adayında şeker hastalığı olması halinde susuzluk hissi olması, kilo kaybı yaşanması, aşırı miktarda yemek yeme isteğinin olması, idrara çıkma miktarının artması ve kendini sürekli olarak yorgun, halsiz hissetmesi gibi belirtiler olur. Ancak gebelerin bir bölümünde bu belirtiler olmaz. Bu yüzden şeker yükleme testinin yapılması gerekir.

Gebelik şekeri nasıl tedavi edilir?

Gebelik şekeri olması halinde anne adaylarına normal şeker hastaları gibi ağızdan alınacak şeker ilaçları verilmez. Bunun yerine diyet ve egzersiz uygulamaları, insülin verilmesi gibi tedavi yolları tercih edilir. Doktorun ve diyetisyenin birlikte hazırladığı, gebelik durumuna uygun diyet programıyla anne adayının beslenmesi sağlanır. Bu beslenme listesinde çikolata, dondurma, şerbetle hazırlanan tatlılar, beyaz undan yapılmış yiyecekler yer almaz. Bu diyet sırasında anne adayının doktorun önerdiği egzersizleri yapması da, kan şekeri seviyelerini düzenlemeye etkili olur. Bu egzersizler yürüyüş ve yüzme gibi sporlardan seçilmelidir. Bu uygulamaların faydalı olmadığı anne adaylarında insülin verilerek, şeker hastalığı kontrol altına alınır.

Gebelik şekeri tedavi edilmediğinde ne olur?

Anne adayında kan şekeri seviyesinin yüksek düzeyde olması, bebeğin daha fazla irileşmesine neden olabilir. İri bebeklerin doğum öncesinde ve doğumda daha fazla sorun yaşadığı belirlenmiştir. İri bebeklerin doğumu sezaryenle olacağından, doğumda omuz takılması, doğumun daha uzun süre devam etmesi, doğum travması gibi sorunlar meydana gelebilir.
Gebelik öncesinde şeker hastalığı olan anne adaylarının bebeklerinde bazı anomalilerin olması mümkündür. Gebelikte çıkan şeker hastalığında bu etkiler daha düşüktür.
Gebelik döneminde pre-eklampsi adı verilen yüksek tansiyon riski şeker hastalığında daha fazladır. Bu sorunda bebek ve anne adayı için sorunlar meydana getirebilir.
Gebelikte erken doğum riski ve düşük riski daha fazla olur.
Bebeğin doğmasından sonra hipoglisemi yani kan şekeri düşüklüğü yaşanabilir.
Doğumdan sonra bebekte akciğer gelişimi tam olmadığından, solunum zorluğu yaşanabilir.
Anne karnında ani bebek ölümleri gelişebilir.
Doğumdan sonra bebeklerde billuribin yüksekliği, kalsiyum seviyesi düşüklüğü, polisitemi yani bebeğin kan hücrelerinin fazla olması görülebilir.
Şeker hastası olan anne adaylarının bebeklerinde, şeker hastası olmayan annelerin bebeklerine göre ileri dönemde Tip 2 diyabet ile gebelikte şeker hastalığı gelişme riski yaklaşık olarak 20 kat daha fazladır.

Gebelikte şeker yükleme testi
Hamilelik sürecinde ortaya çıkan şeker yükleme testi; gebeliğin 24. Ve 28. Haftaları arasında yapılmaktadır. Anne adayına glikoz yüklemesi yapılır. Bu sayede gebelikte şeker hastalığı olup olmadığı tespit edilir. Ailesinde şeker hastalığı olan kadınlar için bu test daha da önemlidir.

Hamilelik döneminde gebeliğin ihtiyaçlarının karşılanması ve gelişimin sorunsuz olarak tamamlanması için anne adayının vücudunda hormonal değişimler meydana gelmektedir. Fakat şeker hastalığı açısından risk grubunda olan anne adayları, bu hormonal değişimlere ayak uydurmakta zorlanabilir. Bu sebeple de bebek açısından sorunlar ortaya çıkabilir.

Gebelikte bebeğin glikoz ihtiyacı için, anne adayında insülin direnci oluşmakta, gebelikte sorun yaşanmaması halinde bu durum kendiliğinden düzene girmektedir. Hamile olan anne adaylarında ikinci trimester sonrası ortaya çıkan şeker hastalığı, gestasyonel diyabet olarak adlandırılmaktadır. Fetusun gelişimi için plasenta yani bebeğin eşinden salgılanan HPL denilen hormon, bebeğe glikozun gitmesi için kan şekerini düşüren etkinin frenlenmesini sağlar. Bu sebeple de hiperglisemi ortaya çıkar. Gebelikte şeker hastalığı meydana gelir.

Gebelikte şeker yükleme testiyle teşhisin yapılması
Anne adaylarının şeker hastası olup olmadığını belirlemek için 24-28 haftalar arasında şeker yükleme testi yapılmaktadır. Bu test neticesinde riskli gruptaki anne adayları oldukça sıkı kontrol altında tutulmaktadır. Bu riskte sayılan gebelerde şeker yükleme testinin daha erken dönemde yapılması ve gerekli olduğu hallerde belli periyotlarla tekrarlanması gerekir. Yapılan yükleme testi sonrasında, gereli görülen hastalarda teşhisin kesinleşmesi açısından daha ayrıntılı olan şeker yükleme testleri yapılmalıdır.

Şeker yükleme testi nasıl yapılır?
Şeker yükleme testi, anne adayına 50 gr glikoz içirilmesiyle gerçekleştirilmektedir. Bir saat ardından kandaki glikoz seviyesi ölçülür. Bu aşamada glikoz seviyesi 140 ml/dl altında olursa anne adayı gebelikte şeker hastası değildir. Ancak bu değer yükselirse, 3 saatlik 100 gr glikoz ile testin yeniden uygulanması gerekir. Bu testin tamamlanmasından sonra anne adayında şeker olup olmadığı kesinlik kazanır. Anne adayı yapılan şeker yükleme testi sonrasında aşırı fiziksel aktivitede bulunmamalı ve yemek yememelidir. Bu tedbirler testin doğru sonuç vermesi için önemlidir.

gebelikte şeker yükleme testi

Gebelikte şeker hastalığı riskinin yüksek olduğu anne adayları kimlerdir?
Önceden ölü doğum yapmış anne adaylarında,
Anomali bebek sahibi anne adaylarında,
Kilosu 4 kilodan daha fazla olan bebek doğurmuş olan ve birden çok düşük yapan anne adayları
Önceki gebeliklerinde şeker hastalığı yaşayan anne adayları
Gebelik öncesinde kilolu olan ve yaşı 35’ten daha fazla olan anne adayları
Ailede birinci derece yakınlarda şeker hastalığı bulunan anne adayları
Gebeliğinde fazla kilo alan anne adayları
Gebelik sırasında amniyos sıvısında artış olması
Bebeğin anne karnında ölmesi
Anne adayının idrarında glikoz tespit edilmesi durumunda, anne adaylarının şeker hastalığı riski artmaktadır.
Gebelik süresince şeker hastalığının tehlikeleri nedir?
Uygulanan şeker yükleme testi sonucunda anne adayında şeker hastalığı olduğu teşhis edilmişse, tedavi amaçlı olarak uygun bir beslenme düzeni ya da insülin tedavisi başlar. Hamile anne adaylarında; normal şeker hastalarında kullanılan ilaçlar kullanılmaz.

Anne adaylarının insülin kullanmasından sonra kan şeker seviyesi normale döner. Uygulanacak tedavi gebelik sırasında bebeğin tehlike yaşamasına ve doğumdan sonra sorun yaşamasına engel olur. Bu yüzden anne adaylarının uygun tedavi ve beslenme şartlarını ihmal etmemesi gerekir.

Bunun dışında anne adayının kilosu hesaba katılarak; gebeliğe uygun besinlerle düzenlenmiş bir beslenme programına başlanması gerekmektedir. Gebelik şekeri tanısı konulmuş olan kadınların dondurma, çikolata, şerbetli tatlılar, şeker içeriği olan kurabiyeler gibi besinleri tüketmemesi gerekir. Beyaz undan makarna ya da beyaz pirinçle yapılan yiyecekler yerine, kepekli makarna, bulgur, esmer pirinçle hazırlanmış yiyecekler tüketilmelidir.

Gebelik şekerinin dengede tutulması adına düzenli egzersizler yapılmalıdır. Şayet anne adayının gebeliği riskli değilse, egzersiz yapması önerilmektedir.

Gebelikte şeker yükleme testinin yapılmasının önemi nedir?
Şeker yükleme testi uygulanmayan kadınlarda; olası bir diyabet söz konusu olduğunda kan şekeri seviyesi kontrol altında tutulamamaktadır. Bu sebeple de anne adayı böbrek enfeksiyonları, dirençli vajinal mantar ya da idrar yolu enfeksiyonlarına karşı savunmasız kalabilmektedir.

Kandaki şekerin ani olarak yükselmesi nedeniyle, bebeğin anne karnında ani olarak kaybedilmesi riski mevcuttur. Bu sebeple de kan şekerinin kontrol altında tutulması oldukça önemlidir.

Kan şekerindeki yükseklik bebeğin fazla kilolu doğmasına, amniyos sıvısında artışa yol açabilmektedir. Doğum aşamasında bebekte sorunlar meydana gelebilmektedir. Bu aşamada en yaygın sorun; bebeğe yeterli oksijen gitmemesidir. . Bunun dışında bebekte kan şekerinin düşmesi, kanında kalsiyum seviyesinin düşmesi, akciğerin tam olarak gelişmemesi nedeniyle solunum zorluğu olması ve sarılık gibi ciddi sorunlar yaşanabilir. Daha ileri dönemlerde bebekte şeker hastalığı ve kalp hastalığı gelişimi gözlenebilir.