7/24 Randevu ve sorularınız için arayabilirsiniz : 0 (232) 000 0 000

KAPALI RAHİM AMELİYATI

KAPALI RAHİM ALMA AMELİYATI (LAPAROSKOPİK HİSTEREKTOMİ)
Laparoskopik histerektomi diğer laparoskopik ameliyatlar gibi son 20 yılda giderek artan şekilde uygulanmaktadır. Histerektomi yani rahmin alınması ameliyatı çoğu zaman açık yöntemle uygulanan bir ameliyat olsa da bazı durumlarda kapalı yöntemle yani laparoskopik olarak gerçekleştirilmesi mümkündür. Laparoskopik (kapalı yöntemle) ameliyat nedir, nasıl yapılır, avantajları nelerdir gibi konularda ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Kapalı rahim alma ameliyatında over kisti ve diğer jinekolojik ameliyatlarda olduğu gibi genellikle göbekten ve kasık bölgelerinden yaklaşık 1 santimetrelik küçük delikler vasıtasıyla karın içerisine kamera ve diğer aletler yerleştirilir, ameliyat bu şekilde gerçekleştirilir. Diğer laparoskopik ameliyatlar gibi genel anestezi ile gerçekleştirilir, spinal veya epidural anestezi (belden aşağısının uyuşturulması) ile yapılması mümkün değildir.

Kapalı yöntemle rahmin alınması (laparoskopik histerektomi) ameliyatı en yaygın olarak myom, adenomyozis, tedaviye dirençli vajinal kanama, premalign lezyonlar, endometrial hiperplazi gibi nedenlerle uygulanır. Jinekolojik kanserlerde de lenf nodu diseksiyonu dahil olabilecek şekilde uygulanabilmektedir.

Laparoskopik histerektomi serviks (rahim ağzı) dahil alınacak şekilde uygulanabilir (laparoskopik total histerektomi) veya serviks alınmadan uygulanabilir (laparoskopik supraservikal histerektomi). Uterus (rahim) karından dışarıya vajinal yoldan veya morselatör ile karındaki deliklerden çıkarılabilir. Kapalı yöntemle rahim alma ameliyatında gerekli ise yumurtalıklar da alınabilmektedir (ooforektomi).

Uterusun karın içerisinde yeterli çalışma alanı bırakmayacak kadar büyük olduğu durumlarda ve ciddi karın içi yapışıklıklar varlığında laparoskopik yöntem genellikle tercih edilmez.

Kapalı (laparoskopik) rahim alma ameliyatı sonrası:
Kapalı yöntemde açık yapılan rahim alma (histerektomi) ameliyatında olduğu gibi karın bölgesine büyük bir kesi yapılmaz. Bu nedenle ameliyattan sonra yara yeri enfeksiyonu, yara açılması, ağrı gibi problemler çok daha az olur. Hastanın günlük hayatına başlaması ve işine dönmesi daha erken gerçekleşir. Hasta genellikle 1-2 gün hastanede kalır sonrasında taburcu edilir, çalışan hastaların işine dönmesi genellikle 2-3 hafta içerisinde gerçekleşebilir. Ameliyattan ortalama bir ay sonra doktor muayenesinde bir sakınca görülmezse cinsel ilişki başlayabilir. Ameliyattan sonraki ilk hafta çok az miktarda vajinal kanama veya lekelenme olabilir, fazla miktarda kanama ve ağrı durumunda doktora başvurulmalıdır. Ağrı ameliyattan sonraki ilk günlerde hafif derecede olur daha sonra tamamen geçer, ciddi boyutta rahatsız edici bir ağrı ameliyat gününden sonra görülmez genellikle. Ameliyatı yapan doktorun önerileri doğrultusunda banyo, duş vb. işlemlere genellikle ameliyattan 2-3 gün sonra başlanabilir. Eğer ameliyatta yumurtalıklar alınmışsa ameliyattan sonraki haftalarda ateş basması, sıcak basması, terleme gibi menopoz şikayetleri bazı hastalarda başlayabilir, bu durumları doktorunuza iletmelisiniz.
Kapalı rahim ameliyatında rahim ağzı (serviks) alınmışsa ameliyattan sonraki yıllarda smear (simir) testi yapılmasına artık gerek yoktur, ancak rahim ağzı alınmamışsa smear testi yapılmaya devam edilir.

Ameliyattan sonra aşağıdaki durumlarda acilen doktora başvurulmalıdır:
– Ateş
– Fazla miktarda vajinal kanama (adet kanaması kadar veya daha fazla)
– Ağrı kesici alınmasına rağmen çok rahatsız edici karın veya kasık ağrısı
– Kötü kokulu vajinal akıntı
– Bulantı, kusma
– Göğüs ağrısı, nefes alıp vermede zorlanma
– Ciltteki yara yerlerinden beyaz veya kanlı akıntı olması
– Bacaklarda aşırı şişme, renk değişikliği, kızarma, morarma
– İdrar yaparken yanma, ağrı (ameliyattan sonraki ilk günlerde sonda takıldığı için sık görülür)

Laparoskopi yardımlı vajinal histerektomi:
Laparoskopi yardımlı vajinal histerektomi (LYVH, LAVH) ameliyatında ameliyatın ilk kısmı laparoskopik yöntemle karından yapılırken kalan ikinci kısım vajinal yoldan (alttan) tamamlanır. Laparoskopik histerektomide vajinal herhangi bir işlem yapılmaz bütün ameliyat karından tamamlanır. Laparoskopi yardımlı vajinal histerektomi hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Rahim sarkması gibi bazı durumlarda rahim alma ameliyatının tamamı vajinal yoldan yapılabilmektedir, bu durumda karından açık veya kapalı hiçbir işlem yapılmaz, bu ameliyata vajinal histerektomi denir.

 

HİSTEREKTOMİ (RAHİM ALMA AMELİYATI)
Histerektomi rahimin alınması ameliyatıdır. Jinekoloji kliniklerinde kadın hastalıkları ve doğum uzmanları tarafından en çok yapılan ameliyatlardan birisidir. Genellikle 40 yaş üzeri kadınlarda en sık miyom nedeniyle uygulanır; nadiren daha genç yaşlarda da çeşitli hastalıklar nedeniyle rahmin alınması gerekebilir. Doğum sırasında çok nadiren aşırı kanama olan bazı durumlarda kanamayı durdurmak için rahimin alınması gerekebilir.

Rahim alma ameliyatı ne kadar sürer?
Histerektomi ortalama 1 saat süren bir ameliyattır. 30 dakika kadar kısa veya 2-3 saat kadar uzun sürdüğü de olabilmektedir. Açık ve kapalı yöntemle yapılan ameliyatların süresi yaklaşık eşittir.

Bazı histerektomi tipleri:
Subtotal veya supraservikal histerektomi, rahim ağzının bırakılarak rahimin geri kalan kısmının alınmasıdır.
Radikal histerektomi; bu ameliyatta vajinanın bir kısmı, tüpler, yumurtalıklar, destekleyici ve bağlayıcı dokular, lenf bezleri, rahim ve rahim ağzı tam olarak alınmaktadır.
Porro ameliyatı; sezaryen ameliyatında aynı zamanda rahimin de alınması.
Vaginal histerektomi; rahim ve rahim ağzı, karından değil de vajinadan alınmasıdır.
Laparoskopik histerektomi (kapalı ameliyat) ameliyatı hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Rahim alma ameliyatı nasıl yapılır?
Üstteki videoda detaylı anlatıldığı gibi rahim alma ameliyatı açık veya kapalı yöntemle yapılabilir. Rahim organı yani uterus normalde küçük bir armut büyüklüğünde 5-6 cm boyundadır, ancak aşırı sayıda büyük miyom içeren rahimler 10-20 cm hatta çok daha büyük boyutlara ulaşabilmektedir. Açık yöntemde karına yaklaşık 10 cm uzunlukta yatay veya dikey bir kesi yapılırken, kapalı yöntemde karında sadece küçük delikler bulunur ve bu deliklerden içeri sokulan aletlerle ameliyat gerçekleştirilir. Kapalı ameliyattan sonra hasta daha az ağrı hisseder ve iyileşme süresi daha kısadır. Cilt kesileri farklı olsa da karın içerisinde yapılan işlemler benzerdir, sadece kullanılan aletler farklıdır. Ameliyat süresi ortalama bir saat kadardır her iki yöntemde de. Vajinal histerektomi denilen yöntemde ise rahim karına hiçbir kesi yapılmadan sadece vajina içerisinden yapılan ameliyatla alttan çıkarılır, en nadir uygulanan yöntem budur ve genellikle ileri yaşlarda rahim sarkması olan hastalarda uygulanır. Rahim alma (histerektomi) ameliyatlarında hemen her zaman rahim ağzı da birlikte alınır. Hasta ileri yaşta ise yumurtalıklar da genellikle alınır. Vajina yani halk arasında hazne denilen ilişkide penisin girdiği kısım alınmaz bu nedenle ameliyat sonrasında cinsel ilişki konusunda problem olmaz. Cilt kesileri genellikle kendiliğinden eriyen dikişler ile dikilir, bazen zımba teli gibi veya farklı yöntemlerle cilt kapatılabilir.

Histerektomi hangi durumlarda yapılır:
– Histerektomi için en önde gelen neden rahimin miyomlarıdır. Ameliyat kararı hastanın yaşı ile ilgili olarak değişir. Rahim myomları kadınlarda en sık karşılaşılan iyi huylu tümörlerdir ve bu yüzden histerektomilerin çok geniş bir bölümünden sorumlulardır. Myomlar genellikle aşırı adet kanaması, kasık ağrısı, bel ağrısı gibi şikayetlerden dolayı ameliyat edilirler, hiçbir şikayet yaratmayan küçük myomlar genellikle ameliyat edilmezler.
– Bazı kadınlarda miyom veya polip gibi hiçbir gözle görünen neden olmasa bile hormon düzensizliklerii gibi nedenlerle aşırı ve düzensiz adet kanamaları olabilmektedir. Bu durumlarda ilaç tedavisi ile kanamalar kesilmezse rahmin alınması gerekebilmektedir.
– CIN gibi rahim ağzı kanserine öncü lezyonlar bazı durumlarda histerektomi gerektirebilir.
– Özellikle yaşlı hastalarda rahim sarkması nedeniyle histerektomi uygulanabilmektedir.
– Doğum sonrası aşırı kanamanın durdurulamaması (atoni, plasenta perkrea), tamir edilemeyen rahim yırtıkları gibi durumlarda rahmin alınması gerekebilir.
– Rahim, rahim ağzı ve yumurtalık kanseri
– Yumurtalık kistleri ve tubaovaryan abse özellikle ileri yaşlarda rahim ile birlikte alınarak tedavi edilir.

Histerektomi ameliyatı geçiren hastalar nelere dikkat etmelidir?
Ciltteki yara yerinden akıntı, kanama, kötü koku, yüksek ateş olması durumunda doktora başvurulmalıdır. Banyo veya duş genellikle ameliyattan 3-5 gün sonra serbest bırakılır, doktora danışmadan başlamamak gerekir. Cinsel ilişki genellikle ameliyattan 6 hafta sonra doktor muayenesinde bir engel yoksa serbest bırakılır. Ameliyattan 2-3 gün sonra taburcu olup eve giderken genellikle yeme içme konusundaki yasaklar tamamen kaldırılır, şeker ve tansiyon gibi hastalıkları olan hastalar buna göre doktoruna danışarak evde beslenmesine devam etmelidir. Ameliyattan sonra 3 ay çok ağır yükler kaldırılmamalıdır ancak günlük ev işleri veya hafif aktiviteler yapılabilir. Yürüyüş ve yüzme gibi hafif sporlar ameliyattan 6 hafta sonraki kontrolde bir sakınca yoksa serbest bırakılır, daha ağır sporlar için doktorunuza danışmalısınız.

Ameliyattan sonra kanama:
Ameliyattan sonraki ilk günlerde az miktarda ve leke şeklinde alttan kanama olabilir. Aşırı kanama veya 1 haftadan uzun süren kanama olması durumunda doktora başvurulmalıdır. Kanama kırmızı veya kahverengi renkte olabilir. Kanama az miktarda bile olsa 1 haftadan uzun sürüyorsa ve kötü kokulu ise muayene gereklidir.

Rahim alındıktan sonra cinsel ilişki etkilenir mi?
Rahim alma ameliyatı cinsel ilişki konusunda probleme sebep olmaz çünkü bu ameliyatta rahim ve rahim ağzı alınır ancak vajina (hazne) kısmı alınmaz. İyileşme sürecinden sonra kadın normal cinsel yaşantısına devam edebilir.

Adet görme ve menopoz:
Histerektomi sadece rahmin alınması anlamına gelir; yanı sıra bazen yumurtalıklar da alınır, bazen alınmaz. Eğer yumurtalıklar alınmamış ise hormon salgısı devam edeceği için hasta rahmi alınsa da menopoza girmiş sayılmaz; rahim alındığı için hiçbir zaman adet göremez ancak menopoza girmiş sayılmaz. Yumurtalıkları alınan hasta menopoza girer ve adet de göremez, yumurtalıklar alındığı için hormon salgısı kesileceği için ateş basması, yanma gibi şikayetler ameliyattan hemen sonra başlayabilir.

Rahim alma ameliyatının riskleri:
Rahim alma ameliyatı (histerektomi) her ameliyat gibi bazı riskler içerir, bunlar nadiren gerçekleşen riskler olsa da ameliyat öncesi hastanın bu riskleri ve ameliyat nedeniyle oluşabilecek zararları bilmesi gerekir. Bu nedenle ameliyat öncesi her hastaya bu riskler anlatılır ve bunların yazdığı bir kağıt okutularak imzalatılır. Her karın ameliyatında olduğu gibi nadiren aşırı kanama olabilir ve bu nedenle ameliyat sırasında kan verilmesi gerekebilir. Rahim alınırken buraya yakın komşu organlarda yaralanma olabilir; örneğin barsak, mesane (idrar torbası), üreter (idrar yolları) gibi organlarda yaralanma oluşabilir. Ameliyat sonrası ciltte dikiş yerinde açılma ve enfeksiyon, abse oluşabilir; bu nedenle cildin tekrar dikilmesi gerekebilir. Her ameliyatta olduğu gibi tromboembolik olay yani damar tıkanıklığına bağlı pıhtı atması riski vardır. Bu risklerin azaltılması için çeşitli ilaçlar ve önlemler kullanılır ancak yine de her riski sıfıra indirmek imkansızdır. Yumurtalıkların alınmamasına karar verilmişse bile rahim alınırken kanama, yapışıklık veya başka nedenle yumurtalıklardan bir veya ikisinin alınması gerekebilir. Ameliyattan aylar veya yıllar sonra karın içerisinde yapışıklıklara bağlı kronik ağrılar olabilir. Ameliyat sonrası ilerleyen zamanlarda ciltteki kesi bölgesinde fıtık meydana gelebilir.
Rahimin alınması kilo almaya veya göbek şişliği oluşmasına neden olmaz; bu tür şikayetler rahim ameliyatı ile ilişkilendirilmemelidir, diyet ve egzersiz ile giderilmelidir. Rahmin alınması adet kanaması olmayacağı için başka bir organda hastalık artışına neden olmaz, bu konuda halk arasındaki inanış yanlıştır. Adet kanaması zaten rahmin kendisinden oluşup geldiği için rahim alındıktan sonra karın içerisinde başka bir yerde kan oluşması veya kan birikmesi olamaz.

 

LAPAROSKOPİ YARDIMLI VAJİNAL HİSTEREKTOMİ (LYVH, LAVH)
Laparoskopi yardımlı vajinal histerektomi (LYVH) (Laparoscopically Assisted Vaginal Hysterectomy, LAVH) ameliyatında öncelikle laparoskopi yöntemi ile karından açılan bir kaç delikten yapılan işlemler sonrası vajina kısmından ameliyata devam edilir ve rahim (bazen yumurtalık ve tüplerle birlikte) vajinadan çıkarılır. Karında sadece 1 santimetre kadar küçük delikler açılır, karın açık ameliyatlardaki gibi kesilmez. Laparoskopik histerektomi’de ise rahim alma ameliyatının tamamı karından tamamlanır, vajinal yoldan hiç bir işlem yapılmaz. Her iki ameliyat da laparoskopik ameliyatlar gibi genel anestezi ile gerçekleştirilir, spinal veya epidural anestezi (belden aşağısının uyuşturulması) ile yapılması mümkün değildir.

Vajinal histerektomide karın kısmından hiçbir işlem yapılmadan ameliyat tamamen vajina kısmından yapılır ve rahim (nadiren yumurtalıkla beraber) vajinadan çıkarılarak alınır. Bu ameliyat yöntemi genellikle sarkma mevcut olan hastalarda tercih edilir. Vajinal histerektomi genel veya spinal anestezi ile

Laparoskopi yardımcı vajinal histerektomide açık ameliyatla yapılan histerektomiye göre iyileşme süreci daha kısa sürer. Ameliyat sonrası ağrı ve yarı yeri enfeksiyonu gibi problemler daha az görülür. LAVH’de amelşyat sonrası dönem laparoskopik histerektomiye benzerlik göstermektedir, günlük yaşama ve işe başlama daha erken gerçekleşir.

 

KAPALI MİYOM AMELİYATI (LAPAROSKOPİK MYOMEKTOMİ)
Miyom (myoma uteri) kadınlarda en yaygın görülen iyi huylu tümörlerden birisidir. Miyomlar her zaman tedavi veya ameliyat gerektirmezler ancak ameliyat gerektiren myomlar için uygulanan tekniklerden birisi de laparoskopik ameliyat yöntemidir. Her miyom için laparoskopik ameliyat mümkün değildir ancak mümkün olan hastalarda çeşitli avantajlar içerir. Laparoskopik miyom ameliyatının açık yöntemle yapılan miyom ameliyatına göre başlıca avantajları karında daha az yara izi olması, ameliyat sonrası iyileşme süresinin daha kısa olması, yara yeri enfeksiyonu riskinin çok düşük olması, ameliyat sonrası daha az ağrı olmasıdır. Açık yöntemle ve diğer yöntemlerle miyom ameliyatı yapılması hakkında bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Laparoskopi (kapalı ameliyat) miyomlar dışında da karın içerisindeki bir çok hastalığın tedavisi için jinekolojide ve diğer branşlarda yaygın olarak uygulanan bir yöntemdir, laparoskopi hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Laparoskopik (kapalı) miyomektomi subseröz ve intramural miyomlarda tercih edilir (bkz: miyom türleri). Ameliyat planlanan bir miyom hastasında laparoskopik yöntemin tercih edilmesi esnasında en önemli kriter cerrahın tecrübesidir. Bu yöntemde tecrübeli olan cerrahlar kendi tecrübeleri doğrultusunda laparoskopi için uygun vakaları seçseler de genellikle çok büyük olmayan (8-10 cm’den küçük), ve 4’ten az sayıda myomu bulunan hastalar tercih edilmektedir. Bazı araştırmalar 4 ve daha fazla miyom varlığında, intraligamanter miyomlarda, büyük miyomlarda laparoskopi uygulandığında komplikasyon oranında artış olduğunu bildirmiştir (kaynak). Ameliyattan önce miyomların yeri ve büyüklükleri ultrasonografi ile dikkatlice değerlendirilir hatta bazı durumlarda MR ile değerlendirilir. MR miyomların boyutu ve lokalizasyonu konusunda, adenomyozis varlığı konusunda daha net bilgi verebilmektedir.

Laparoskopik myom ameliyatında myomlar rahim duvarından çıkarıldıktan sonra karın dışarısına genellikle “morselatör” denilen alet ile parçalanarak alınır.

Ameliyattan sonra miyomlar tekrar oluşur mu?
Açık ameliyatta olduğu gibi laparoskopik myomektomiden yıllar sonra da miyomların tekrarlama riski vardır. Tekrar miyom oluşma riski ameliyat sırasında 35 yaşından genç olanlarda ve çok sayıda miyom varlığında daha fazladır, bir veya iki myom nedeniyle uygulanan ameliyatlardan sonra tekrar miyom oluşma riski düşüktür (kaynak). Daha sonraki yıllarda tekrar miyom oluşsa dahi bunların büyük kısmı tekrar ameliyat gerektirmemektedir. Yapılan araştırmalarda miyom ameliytatının laparoskopik (kapalı) veya açık yöntemle yapılmasının tekrarlama açısından fark yaratmadığı gözlenmiştir (kaynak).

Laparoskopik (kapalı) miyom ameliyatı sonrası:
– Hamilelik planlayanların ameliyattan sonra en az 6 ay korunmaları önerilir. Daha erken dönemde gebe kalınması riskli olabilir.
– Laparoskopik miyom ameliyatı olanlar ameliyattan sonra kendini iyi hissettiğinde, ağrı hissetmediğinde cinsel ilişkiye başlayabilir. Bu süre genellikle 15-30 gün arasında değişir.
– Laparoskopik miyomektomi ameliyatından genellikle bir veya iki gün sonra hasta taburcu edilir ve bir hafta sonra kontrole gelmesi önerilir. İlk kontrollerden sonra 6 ay veya yılda bir kontroller ile takibe devam edilir.
– Ameliyat sonrasında hastanın günlük hayatındaki her işi rahat yapabilmesi 1-2 hafta içerisinde gerçekleşir. Çalışan hastalar işlerine 2-4 hafta arasında dönebilmektedir genellikle. İyileşme süreci açık ameliyata göre daha kısa sürer ve daha ağrısız geçer.